Haminne

Haminne: (hami’nne) yaşlı saygı duyulan kadın (TDK)Yazının devamında haminne sözcüğü, cinsiyetten ve yaştan bağımsız, her halta karışan insan anlamında kullanılacak, bu özelliklere sahip bireylerin oluşturduğu topluluğa “haminne kurumu” denecek, her halta karışmak manasında “haminnelik yapmak” deyimi cümle içinde kullanılacaktır. Neden dersen, canım öyle istiyor.

Çocuk sahibi olduysanız ya da olmak üzereyseniz, kesinlikle başınıza gelmiştir. Haminneler! Her yerdeler! En yakınından sokaktaki teyzeye parktaki amcaya kadar herkes çocuk konusunda uzmandır bu ülkede. Başka ülkede bir haminne kurumu olduğunu sanmıyorum bu Türklere özgü bir şey. Üstelik sadece sokakta karşılaştığın biri de değil, dünyanın öbür ucundan bile musallat olabilir. Nasıl mı?

Çocuğunun fotoğrafını koyarsın sosyal medyaya, biraz inceyse üstü, te bilgisayarın diğer ucundan klavye haminneleri başlar “üşüyecek”. Arkadaş hadi parkta üşüyorsundur, anlarım, empati kurmuşsundur, ne biliyorsun çocuğun bulunduğu ortamın sıcaklığını, nem oranını, üşütme ihtimalini? Bilir. Senin çocuğunun her ihtiyacını senden iyi bilir.

Gebesindir, doğumunun yöntemi konusunda uzun bir konuşma yapar. Benim çocuksuz lise arkadaşım, bu arada erkek kendisi ayrıca doktor filan da değil, koca göbeğime bakıp bakıp sezaryen hakkında tüm bildiklerini sıralamıştı. O vakitler ağzım bir karış açık dinlemiştim.

Doğurursun, ikiye ayrılırlar, emzik verme yanlıları vs emzik yasakçıları.

Süt mafyası vardı bizim zamanımızda değişti mi şimdi, bilmiyorum. “Aç bu çocuk aç!” geyiğini hala aramızda döndürürüz ama o günler ne oynandı lan analığımızla! Memelerimizi kanatırcasına anne sütü vermeye kasarsın, aç derler, mama derler, ulen çocuk doyuyor, işte kilo alıyor, hop süt mafyası siner, gaz mafyası göreve gelir. Soğuk su içmişsindir,  ayağına çorap giymemişsindir, ay bu gazların hep sorumlusu sensindir. Sen zaten ne bilirsindir. Onlar varken çocuk bakmak sana mı kalmıştır!

Öyle böyle çıkarırsın çocuğu ortaya, bir sokağa çıkalım dersin, aman ha! çocuk koruma timleri her köşe başında seni bekler. Zaten sen hep çocuğu üşütürsün de üşütmemek için sarmalayıp bebek arabasının rüzgar koruyucusunu taktın mı bu defa havasız kalacak diye atlarlar üstüne. Hey allahım!

Yaşın kaç olursa olsun, ilk tecrübendir, tırsarsın, ulen doğru mu diyorlar acaba ikilemine düştün mü de o girdabın içine girer, feleğini şaşırırsın. Kimi ipleri etrafındakilere bırakıverir, kimi riski alır resti çeker, kimi de benim gibi kitap üstüne kitap okuyarak donanım edinmeye çalışır. Böylece dik duracağını sanır.

İkinciyi düşünenlerin aklının bir köşesinde hep o “oh be bu defa gönlüme göre kendi tecrübemle bebemi büyüteceğim” düşüncesi vardır, eminim.

Gerçi ben beş çocuk da doğursan haminne kurumunun peşini bırakacağını sanmıyorum ya… Sosyolog olsa idim, toplumun çocuğu sahiplenme güdüsü üzerine araştırma yapardım, belki yapılmıştır bilmiyorum. Bildiğim tek şey bizim toplumumuzda kuşaktan kuşağa aktarılan böyle bir haminne geni var. Üstelik biz ne kadar şikayet edersek edelim, toplumsal olarak da besleniyor ve kabul görüyor bu kurum. Gücünü de en güçlüden alıyor. Allah aşkına başımızdakiler kaç çocuk doğuracağımızdan, kürtaja, sezaryenden, namusumuza kadar her boka haminnelik ettikten sonra sen parktaki amcaya ne diyeceksin?

“Geçmiş üstünden altı sene, senin çocuğun büyümüş, ne diye eski defterleri açıyorsun?” diye aklından geçirdiysen, söyleyeyim, bitmiyor. Üstelik ters etkili olarak da devam ediyor. Hani dedim ya, “üşür bu çocuk üşür”cüler var, bunun bir de “ay bi’ rahat bırakın şu çocukları ayol”cuları var.

Tatilde otelin içi sıcak bizim oğlanlar da it gibi koşturuyorlar, ter kıyamet… O halde attılar kendilerini dışarı, Zeynep de elinde montla koştu peşlerinden. Bey amcanın biri atladı hemen “ay hepiniz sopalıksınız bir rahat bırakın şu çocukları yav!”

Oha! “Aç bıraktın, üşüttün, nefessiz bıraktın, hasta ettin”leri çok gördük de bu ilk kez başımıza geliyor. Allah seni inandırsın, ben bile bir an söyleyecek söz bulamadım. Rahatlık konusunda çok eleştirildiğim olmuştu da, üzerine çok düştüğümle ilgili ilk kez böyle bir ithamla karşılaşıyordum. Ah ulen o an söyleyemedim, içimde kaldı “Zatürre olduğunda da gece sen gel başında bekle e mi güzel amcacım!” 

Not: yukarıda bahsettiğim haminneliklerin hepsi ve daha fazlası başıma geldi, yani dötten sallamaca yok.