Çavdar tarlasında çocuklar

Birkaç yıl önce bir roman yazmaya başlamıştım. -Güleni çok pis tepelerim- Aklımda yazıyordum. Arabayla otobanda giderken yüksek sesle hikayeyi kendime anlatıyor, gözümde canlandırıyordum. (trafik canavarını uzakta aramayın) Bir kısmını da bilgisayara aktardım, allah için tembellik etmedim. Yazmaya bir süre ara verip araya da birçok başka mesele girince, roman ikinci plana atıldı ve sonunda yazdıklarım, bilgisayardakiler yani silindi. Evet, salağım ben sildim. Şimdi gülmek serbest! Tepelemeyeceğim, söz!Romanın konusu şu, bir kız var, ergen. Dünyadaki en pis yalancı, bu işi çok iyi kıvırıyor çünkü aslında etrafındaki yetişkinlerin riyakarlıklarını görebilme yeteneği gibi bir lanete sahip. Ama o bu laneti fırsata çevirmiş, yetişkin takımının cümlesini parmağında oynatıyor. Fettan filan değil ha, hatta okulun en iyi öğrencisi, herkesin en sevdiği arkadaşı filan… Ama ikiyüzlünün önde gideni.

Bu kızın tuttuğu bir günlük var, romanın bir bölümü gerçek hayatta bir bölümü günlükte geçiyor. Yani bir bölümü yalan, bir bölümü tamamen gerçek. Kızın başına türlü türlü belalar açılıyor ama hep bir şekilde yırtıyor. Ara sıra depresif ara sıra komik ama ergen işte… Çok eğlenceli bir romandı, daha doğrusu roman olacaktı. Yani tabii tamamlanabilseydi.

Nereden aklına geldi dersen, geçen gün "Çavdar Tarlasında çocuklar"ı bitirdim. Ve şunu düşündüm, ben daha bu romanı okumadan kafamda benzer bir karakter (tamam benim kızı herkes seviyordu, Holden’i değil ama çıkış noktası aynı :P) yarattıysam, Salinger okuduklarına yüzde yüz emin olduğum (bu hayatta bir ben kalmışım okumamış) Emrah Serbes, Alper Canıgüz, Murat Menteş ve hatta Hakan Günday takımının farkındalığı yüksek yeniyetme karakterler yaratmış olmaları çok olağan. Ve sanırım bu tarz anti-kahramanların alıcısı da çok. Biz büyüdük ve dünyayı kirletirken kendimiz de kirlendik, bunu ergenlerin gözünden okumak hepimize iyi geliyor bence.

Bazı kitapları okumakta geç kaldığımı düşünmeyi uzun zaman önce bıraktım. Benim gibi fen lisesinde okumuşsanız, ödevleriniz bir edebiyat eserini okumak değil de türev integral hesaplarıyla matematik teoremlerini ispatlamaktan oluşuyorsa (ki bunun kadar tatmin edici başka bir şey bilmiyorum ben, bana matematik verin!), üniversitede ise ancak arkadaşlarınızın önerileriyle birkaç yazarla tanışmışsanız, zaten her kitabı geç okumuş oluyorsunuz.

Çavdar Tarlasında Çocuklar da bende geç kalmışlık hissi uyandırdı. Hatta yirmi sene kadar geç… Okuduğum o kısa süre içinde Duru’ya (12 yaş) ne zaman versem de okusa diye epey düşündüm. Arca’nın okuyacağı günü dört gözle bekliyorum.

Salinger’ın herkesler tarafından bilinen romanı, bir ergenin sancılarını anlatıyor, daha doğrusu ergen kendi kendine bir bilinç akışı içinde aklına eseni anlatıyor, biz de onun sancılarına tanık oluyoruz. Sade, akıcı ve küfürbaz bir üslup. Küfürbaz evet, belki çeviride yuvarlatılmış lanet, sahtekar gibi temiz argolar okuyorsun ama küfür dağarcığın ortalamanın üzerindeyse ki benimki çok şükür öyle, o kelimelerin orijinalinde ne olduklarını az çok tahmin edebiliyorsun. Zaten küfürsüz argosuz da yazılmazdı o kitap. Hadi ama ergen olmadık mı hepimiz? Ergenlerin kendi aralarındaki konuşmaları hiç mi duymadık? Bu kadar küfür bu kadar berbat kelime.. Onların dünyası böyle, ilgi mi çekiyorlar yoksa böyle konuştuklarında kendilerini büyümüş mü hissediyorlar, orasını bilemem ama gözlemlediğim kadarıyla ergen milleti altmış sene önce neyse şimdi de o.

Sabahları aktarma otobüsüm bir lise servisi kadar gençle dolu oluyor da oradan biliyorum. Anlamadığım şu ki, bu çocuklar niye on beş yirmi dakika otobüs bekliyorlar ve sadece üç duraklık mesafeyi niye yürümüyorlar? Ciddi ciddi bir gün soracağım. Ortaokul ve liseyi Göztepe’den Küçükyalı’ya yürüyerek bitirdim. Üniversitede Bebek’ten Taksim’e yürürdük. Yürürdük arkadaş, genç insan yürür. Kokonalar gibi iki saat otobüs bekleyip üç durak öteye sıkış tepiş bir otobüsün içinde yetişkinlerden azar işiterek gitmez, gitmemeli! Güzergah da son derece keyifli, yokuş yok, kaldırımlar geniş, niye?

Neyse ne! Ben bu ergenlere kılım sadece, adamım Holden bile onlara sempatimi artıramadı.

Holden demişken… Sen yapayalnız, başına buyruk bir ergenin seninle sohbetini dinliyor sanıyorsun kendini ama inanılmaz güzel ve net tespitler, toplumsal eleştiriler serpiştirilmiş aralara.

Holden yetişkinlere gıcık, çocuklara ise bayılıyor. Çocukların henüz yitirmemiş oldukları saflıkları ve temizliklerine hayran ve hiç bozulmasınlar istiyor. Fark ediyor ki; çocukluktan çıkarken masumiyetimizi de yitiriyoruz. İşte o yüzden çavdar tarlasında uçuruma koşan çocukları yakalıyor Holden, çocuklar büyümesin istiyor.

"Her neyse, hep büyük bir çavdar tarlasında oyun oynayan çocuklar getiriyorum gözümün önüne. Binlerce çocuk, başka kimse yok ortalıkta – yetişkin hiç kimse,yani- benden başka. Ve çılgın bir uçurumun kenarında durmuşum. Ne yapıyorum,uçuruma yaklaşan herkesi yakalıyorum; nereye gittiklerine hiç bakmadan koşarlarken, ben bir yerlerden çıkıyor, onları yakalıyorum. Bütün gün yanlızca bu işi yapıyorum. Ben, çavdar tarlasında çocukları yakalayan birisi olmak isterdim. Çılgın bir şey bu, biliyorum, ama ben yanlızca böyle biri olmak isterdim. Biliyorum,bu çılgın bir şey."

Çalakalem bölük pörçük daldan dala yazıma burada son verirken küçüklerin gözlerinden büyüklerin ellerinden öper, giderim. Dur gitmeden önce Holden’den bir cümle daha yazayım da öyle gideyim:

"Pek çok insanın hakkında konuştuğum için üzgünüm. Bildiğim tek şey; size anlattığım herkesi biraz özlüyorum. Bizim Stradlaterı ve Ackleyi bile, sözgelimi. Sanırım o lanet Mauricei bile özlüyorum. Sakın kimseye bir şey anlatmayın. Herkesi özlemeye başlıyorsunuz sonra."

Posted with Blogsy